در دنیای پرشتاب امروز، هوش مصنوعی دیگر یک مفهوم علمی-تخیلی نیست؛ بلکه به ابزاری قدرتمند و روزمره در دستان میلیون‌ها نفر تبدیل شده است. در خط مقدم این انقلاب، دو غول بزرگ ایستاده‌اند: ChatGPT از OpenAI و Google Bard (که اکنون با نام Gemini شناخته می‌شود). احتمالاً شما هم مثل ما در چریکا، بارها این سؤال را از خود پرسیده‌اید: واقعاً کدام یک بهتر است؟ آیا یکی از آن‌ها واقعاً می‌تواند بهره‌وری شما را دو برابر کند؟

پاسخ به این سؤال ساده نیست، زیرا “بهتر بودن” کاملاً به نیاز شما بستگی دارد. آیا شما یک برنامه‌نویس به دنبال رفع باگ‌های پیچیده هستید؟ یک تولیدکننده محتوا که برای مقاله بعدی خود به ایده نیاز دارد؟ یا یک دانشجو که برای تحقیق خود به جدیدترین اطلاعات روز دنیا احتیاج دارد؟ این مقاله یک مقایسه جامع بین ChatGPT و Google Bard است که بر اساس ده‌ها تست عملی و تحلیل منابع معتبر جهانی نوشته شده تا به شما کمک کند بهترین دستیار هوشمند را برای کارهای خود انتخاب کنید.

تفاوت‌های بنیادین: از کجا آمده‌اند و چه می‌خورند؟ (ChatGPT در مقابل Google Bard)

قبل از اینکه به تست‌های عملی بپردازیم، بیایید نگاهی به شناسنامه این دو هوش مصنوعی بیندازیم. بزرگ‌ترین تفاوت بین آن‌ها در شرکت سازنده و مدل زبانی است که از آن قدرت می‌گیرند. تمام تفاوت‌های دیگر، از همین‌جا نشأت می‌گیرد.

در جدول زیر، مهم‌ترین تفاوت‌های کلیدی را به صورت خلاصه مشاهده می‌کنید:

مهم‌ترین نکته در این مقایسه، دسترسی لحظه‌ای Gemini به اینترنت است. این یعنی اگر از آن درباره نتیجه یک مسابقه ورزشی که دیشب برگزار شده یا جدیدترین فریم‌ورک برنامه‌نویسی سؤال کنید، پاسخ دقیق و به‌روزی دریافت خواهید کرد. در مقابل، نسخه رایگان ChatGPT در گذشته گیر کرده و اطلاعاتش محدود به قبل از سال ۲۰۲۲ است. این یک مزیت رقابتی بزرگ برای ابزار گوگل محسوب می‌شود.

تجربه کاربری (UX): نبردی برای راحتی و کارایی

شاید اولین چیزی که در استفاده از این دو ابزار متوجه می‌شوید، تفاوت در تجربه کاربری باشد. هر دو رابط کاربری ساده و مینیمالی دارند، اما Gemini (Bard) چند ویژگی جذاب را به صورت رایگان در اختیار شما قرار می‌دهد که در نسخه رایگان ChatGPT خبری از آن‌ها نیست:

• گزینه‌های ورودی متنوع: در Gemini می‌توانید علاوه بر تایپ کردن، از طریق میکروفون و به صورت صوتی پرامپت خود را وارد کنید یا حتی یک تصویر آپلود کرده و در مورد آن سؤال بپرسید.
• ارائه سه پیش‌نویس (Drafts): Gemini برای هر سؤال شما، سه پاسخ متفاوت تولید می‌کند. این ویژگی برای مواقعی که از پاسخ اول راضی نیستید و به دنبال زاویه دید یا لحن متفاوتی هستید، فوق‌العاده کاربردی است.
• قابلیت خواندن پاسخ‌ها: با یک کلیک، Gemini پاسخ تولید شده را برای شما می‌خواند؛ قابلیتی عالی برای یادگیری تلفظ یا گوش دادن به محتوا در حین انجام کارهای دیگر.
• ویرایش پرامپت‌ها: اگر پس از ارسال پرامپت متوجه شدید که می‌توانید آن را بهتر بنویسید، Gemini به شما اجازه می‌دهد همان پرامپت را ویرایش کنید، بدون اینکه نیاز به شروع یک چت جدید داشته باشید.
• یکپارچگی با اکوسیستم گوگل: به راحتی می‌توانید پاسخ‌ها را مستقیماً به یک سند Google Docs یا پیش‌نویس ایمیل در Gmail منتقل کنید.
• بررسی صحت اطلاعات (Double-check): Gemini یک دکمه برای راستی‌آزمایی پاسخ‌هایش با استفاده از جستجوی گوگل دارد که به شما کمک می‌کند منابع اطلاعات را پیدا کنید.

در مقابل، ChatGPT رویکردی ساده‌تر و متمرکزتر دارد. این سادگی برای برخی کاربران جذاب است، اما از نظر امکانات جانبی، Gemini در نسخه رایگان خود دست بالاتر را دارد.

میدان نبرد واقعی: تست‌های عملکردی ChatGPT و Gemini (Bard سابق)

حالا به بخش هیجان‌انگیز ماجرا می‌رسیم. ما این دو هوش مصنوعی را در زمینه‌های مختلف به چالش کشیدیم تا ببینیم در عمل چه می‌کنند. نتایج این مقایسه بین ChatGPT و Google Bard بسیار جالب بود.

تولید کد و برنامه نویسی: دستیار کدنویسان کدام است؟

این یکی از داغ‌ترین بحث‌هاست. هر دو ابزار در نوشتن کدهای ساده و اسکریپت‌های پایه عملکرد بسیار خوبی دارند. اما وقتی کار کمی پیچیده‌تر می‌شود، تفاوت‌ها نمایان می‌شوند.

ChatGPT (مخصوصاً نسخه GPT-4) اغلب در درک منطق‌های پیچیده، معماری‌های نرم‌افزار و تولید کدهای طولانی و ساختاریافته بهتر عمل می‌کند. دلیل این امر، آموزش دیدن آن بر روی حجم عظیمی از کدهای موجود در GitHub و سایر منابع است. وقتی از هر دو خواستیم برای یک تابع پیچیده `memoize` در جاوااسکریپت، یونیت تست بنویسند، ChatGPT در ابتدا تست‌های خوبی نوشت اما بخش کشینگ را فراموش کرد. Gemini (Bard) باهوش‌تر عمل کرد و با استفاده از `jest.spyOn` مکانیزم کش را نیز تست کرد.

از طرف دیگر، Gemini (Bard) به دلیل دسترسی به اینترنت، برای کار با کتابخانه‌ها، فریم‌ورک‌ها و APIهای جدید که پس از سال ۲۰۲۲ منتشر شده‌اند، انتخاب بهتری است. اگر بخواهید با یک ویژگی جدید در Angular یا یک کتابخانه پایتون که به تازگی معرفی شده کار کنید، ChatGPT رایگان کمکی به شما نخواهد کرد، اما Gemini به راحتی مستندات آن را پیدا کرده و برایتان کد تولید می‌کند.

نتیجه: برای منطق‌های پیچیده و پروژه‌های بزرگ، ChatGPT Plus کمی برتری دارد. برای کدهای مرتبط با فناوری‌های جدید و رفع سریع مشکلات روزمره، Gemini انتخاب هوشمندانه‌تری است.

تحقیق و اطلاعات به‌روز: چه کسی از آینده خبر دارد؟

اینجا برنده کاملاً مشخص است: Gemini (Bard). همانطور که اشاره شد، دسترسی زنده به موتور جستجوی گوگل، این ابزار را به یک محقق فوق‌العاده تبدیل کرده است. وقتی از هر دو پرسیدیم “بهترین رستوران‌های ایتالیایی در تهران کدامند؟”، ChatGPT بر اساس اطلاعات قدیمی و کلی پاسخ داد، اما Gemini لیستی به‌روز همراه با امتیاز کاربران و حتی یک نقشه گوگل ارائه کرد.

این قابلیت برای دانشجویان، روزنامه‌نگاران، تحلیلگران بازار و هر کسی که به اطلاعات دقیق و لحظه‌ای نیاز دارد، یک مزیت حیاتی است. در این زمینه، مقایسه ChatGPT و Google Bard به نفع ابزار گوگل تمام می‌شود.

خلاقیت و تولید محتوا: شاعر یا نویسنده فنی؟

وقتی نوبت به تولید محتوای خلاقانه مانند شعر، داستان کوتاه یا متن‌های تبلیغاتی می‌رسد، رقابت نزدیک‌تر می‌شود. در تست‌های ما، از هر دو خواستیم یک شعر کوتاه برای مادربزرگی بنویسند که عاشق بسکتبال و بافتنی است.

ChatGPT شعری با ساختار بهتر، قافیه‌های روان‌تر و انتخاب کلمات خلاقانه‌تر تولید کرد. به نظر می‌رسد مدل‌های GPT در درک ساختارهای روایی و ادبی کمی پخته‌تر عمل می‌کنند. اگر به دنبال نوشتن یک مقاله طولانی، یک ایمیل رسمی یا یک داستان کوتاه هستید، ChatGPT اغلب خروجی‌های منسجم‌تر و کامل‌تری ارائه می‌دهد.

در مقابل، Gemini در تولید محتوای کوتاه و مختصر (Concise) بهتر است. پاسخ‌هایش اغلب مستقیم و کاربردی هستند. برای مثال، وقتی از هر دو خواستیم یک ایمیل درخواست مرخصی بنویسند، پاسخ Gemini بسیار شبیه به چیزی بود که یک کارمند واقعی می‌نویسد، در حالی که ایمیل ChatGPT کمی طولانی و رسمی‌تر از حد معمول بود.

برای افزایش بهره‌وری در تولید محتوا با استفاده از این ابزارها، می‌توانید مقاله ما در مورد ابزارهای هوش مصنوعی برای افزایش بهره‌وری آنلاین را مطالعه کنید.

نتیجه: برای تولید متن‌های طولانی و خلاقانه، ChatGPT برتری دارد. برای خلاصه‌سازی، ایده‌پردازی سریع و تولید محتوای مختصر و مفید، Gemini بهتر است.

دقت در حوزه‌های تخصصی: آیا می‌توان به هوش مصنوعی اعتماد کرد؟

این یک سؤال بسیار مهم است. آیا می‌توان از این ابزارها برای سؤالات حساس مانند مسائل پزشکی یا حقوقی استفاده کرد؟ برای پاسخ به این سؤال، به سراغ یک تحقیق معتبر منتشر شده در مجله Radiology رفتیم. در این تحقیق، محققان ۴۰ سؤال رایج در مورد سرطان ریه را از هر دو هوش مصنوعی پرسیدند.

نتایج شگفت‌انگیز بود: ChatGPT-3.5 توانست به ۷۰.۸% سؤالات پاسخ کاملاً صحیح بدهد، در حالی که این آمار برای Google Bard (نسخه اولیه) تنها ۵۱.۷% بود. این نشان می‌دهد که در حال حاضر، ChatGPT در ارائه اطلاعات پزشکی دقیق‌تر (البته نه کامل) عمل می‌کند.

هشدار جدی: با وجود این نتایج، هر دو ابزار خطاهای قابل توجهی داشتند. این یعنی شما هرگز و هرگز نباید برای تصمیم‌گیری‌های مهم پزشکی، مالی یا حقوقی صرفاً به پاسخ این چت‌بات‌ها اعتماد کنید. آن‌ها دستیارهای قدرتمندی هستند، اما جایگزین متخصصان انسانی نیستند.

تولید تصویر: DALL-E در برابر Imagen

با معرفی نسخه‌های پولی، هر دو پلتفرم قابلیت تولید تصویر را نیز اضافه کرده‌اند. ChatGPT Plus از مدل DALL-E 3 و Gemini Advanced از مدل Imagen 2 گوگل استفاده می‌کند.

در تست‌های انجام شده، Gemini Advanced در تولید تصاویر هنری و هایپررئال (بسیار واقعی) عملکرد بهتری از خود نشان داد. تصاویر آن جزئیات بیشتر و حس واقعی‌تری داشتند. با این حال، پس از جنجال‌هایی بر سر تولید تصاویر نادرست از نظر تاریخی (مانند سربازان نازی با تنوع نژادی)، گوگل موقتاً قابلیت تولید تصویر از چهره انسان را در Gemini محدود کرده است.

ChatGPT Plus با DALL-E 3 نیز تصاویر باکیفیتی تولید می‌کند اما گاهی در تولید متن روی تصاویر دچار مشکل می‌شود و خروجی‌هایش کمی بیشتر “حس کامپیوتری” دارند.

نسخه رایگان در مقابل پولی: آیا باید کیف پولتان را باز کنید؟

این سؤالی است که برای بسیاری پیش می‌آید. بیایید روراست باشیم:

نسخه رایگان: در مقایسه نسخه‌های رایگان، Gemini (Bard) به وضوح برنده است. با دسترسی به اطلاعات لحظه‌ای، قابلیت‌های ورودی/خروجی متنوع‌تر و یکپارچگی با گوگل، ارزش بسیار بیشتری نسبت به نسخه رایگان و محدود شده ChatGPT ارائه می‌دهد.

نسخه پولی: اینجا رقابت بسیار نزدیک می‌شود. ChatGPT Plus با مدل قدرتمند GPT-4، برای کارهای پیچیده، استدلال‌های عمیق و تولید محتوای حرفه‌ای یک هیولاست. Gemini Advanced نیز با مدل Ultra، در کارهای چندوجهی (multimodal)، یکپارچگی با ابزارهای گوگل و تولید تصویر، بسیار قدرتمند ظاهر می‌شود.

تصمیم‌گیری بین این دو بستگی به این دارد که کدام یک از این قابلیت‌های پیشرفته برای شما اولویت دارد. هر دو با قیمت حدود ۲۰ دلار در ماه، سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای کاربران حرفه‌ای محسوب می‌شوند.

نتیجه‌گیری نهایی: پس کدام هوش مصنوعی ۲ برابر بهتر است؟

همانطور که در طول این مقایسه جامع بین ChatGPT و Google Bard دیدید، هیچ برنده‌ی مطلقی وجود ندارد. عنوان “۲ برابر بهتر” یک ترفند بود تا شما را به خواندن این تحلیل دقیق وادار کنیم! حقیقت این است که بهترین ابزار، ابزاری است که با نیازهای شما همخوانی بیشتری دارد.

بیایید یک بار برای همیشه تکلیف را مشخص کنیم:

✅ Google Gemini (Bard) برای شما بهتر است اگر:

• شما یک محقق، دانشجو یا روزنامه‌نگار هستید و به جدیدترین اطلاعات و منابع اینترنتی نیاز دارید.
• کارهای روزمره شما با اکوسیستم گوگل (Gmail, Docs, Sheets) گره خورده است.
• به دنبال یک دستیار هوشمند با تجربه کاربری غنی‌تر (ورودی صوتی، پیش‌نویس‌های متعدد) به صورت رایگان هستید.
• می‌خواهید به سرعت اطلاعات را خلاصه کرده و به اصل مطلب برسید.

✅ ChatGPT برای شما بهتر است اگر:

• شما یک نویسنده، تولیدکننده محتوا یا بازاریاب هستید و به تولید متن‌های طولانی، خلاقانه و ساختاریافته نیاز دارید.
• شما یک برنامه‌نویس هستید که روی پروژه‌های پیچیده کار می‌کنید و به یک دستیار برای درک و تولید منطق‌های عمیق نیاز دارید (مخصوصاً با GPT-4).
• به دنبال استدلال‌های دقیق، تحلیل متون پیچیده و پاسخ‌های عمیق فلسفی یا اخلاقی هستید.
• می‌خواهید از بزرگ‌ترین و پخته‌ترین مدل زبانی موجود در بازار استفاده کنید.

در نهایت، این دو ابزار رقیب یکدیگر و در عین حال مکمل هم هستند. بهترین استراتژی این است که هر دو را در جعبه ابزار خود داشته باشید و بسته به کاری که انجام می‌دهید، از یکی از آن‌ها استفاده کنید. فراموش نکنید که این فناوری به سرعت در حال پیشرفت است و این مقایسه ممکن است تا چند ماه دیگر نیازمند یک به‌روزرسانی کامل باشد.

حالا نوبت شماست! تجربه شما از مقایسه ChatGPT و Google Bard چه بوده؟ کدام یک ابزار محبوب شماست و چرا؟ نظرات ارزشمند خود را در بخش کامنت‌ها با ما و دیگر خوانندگان چریکا به اشتراک بگذارید. اگر این مقاله برایتان مفید بود، آن را برای دوستان و همکاران خود نیز ارسال کنید!

سوالات متداول